pH نشان‌دهنده میزان اسیدی یا قلیایی بودن آب است و عدد آن بین ۰ تا ۱۴ قرار دارد. آب با pH برابر ۷ خنثی است، کمتر از ۷ اسیدی و بیشتر از ۷ قلیایی محسوب می‌شود. تنظیم صحیح pH آب اهمیت زیادی در حفظ سلامت انسان، رشد گیاهان و عملکرد تجهیزات صنعتی دارد.
اثرات pH نامناسب آب بر محیط زیست و سلامتی
آب اسیدی یا قلیایی می‌تواند باعث خوردگی لوله‌ها، کاهش کارایی سیستم‌های تصفیه، آسیب به گیاهان و آبزیان و مشکلات بهداشتی شود. به همین دلیل کنترل دقیق pH برای استفاده‌های صنعتی، کشاورزی و مصرف خانگی ضروری است.
روش‌های تنظیم pH آب
الف) کاهش pH آب (کاهش قلیایی بودن)
برای کاهش pH می‌توان از مواد اسیدی مانند:
- اسید سولفوریک
- اسید کلریدریک
- اسید فسفریک
استفاده کرد که با دقت و تحت نظارت فنی به آب اضافه می‌شوند.
ب) افزایش pH آب (کاهش اسیدی بودن)
برای افزایش pH و قلیایی کردن آب معمولاً از مواد زیر بهره می‌برند:
- هیدروکسید سدیم (سود کاستیک)
- کربنات سدیم (سود سوزآور)
- آهک (کلسیم هیدروکسید)
تجهیزات و دستگاه‌های تنظیم pH آب
امروزه دستگاه‌های اتوماتیک تنظیم pH در صنایع و سیستم‌های تصفیه آب خانگی کاربرد فراوانی دارند. این دستگاه‌ها با حسگرهای دقیق pH، مقدار مواد اسیدی یا قلیایی را به طور خودکار به آب اضافه می‌کنند و کیفیت آب را کنترل می‌کنند.
نکات مهم در تنظیم pH آب
- همیشه باید اندازه‌گیری دقیق pH انجام شود.
- استفاده از مواد شیمیایی باید با دوز مشخص و مطابق با استاندارد باشد.
- تنظیم pH باید به گونه‌ای انجام شود که به اکوسیستم و تجهیزات آسیب نرساند.
- در صورت استفاده در کشاورزی، pH مناسب بسته به نوع گیاه متفاوت است.
تنظیم pH آب فرایندی حساس و حیاتی برای حفظ سلامت انسان، محیط زیست و تجهیزات صنعتی است. با استفاده از روش‌های علمی و دستگاه‌های مدرن می‌توان این کار را به بهترین شکل انجام داد و کیفیت آب را تضمین کرد.
کاربرد تنظیم pH در صنایع مختلف
- تصفیه آب شرب و فاضلاب
- کشاورزی و گلخانه‌ها
- صنایع دارویی و غذایی
- فرآیندهای شیمیایی و تولیدی
